Lapis Lazuli
Laatst bijgewerkt: 05-05-2025
Definitie
Lapis lazuli is een metamorf gesteente dat voornamelijk bestaat uit lazuriet en gekenmerkt wordt door een intense blauwe kleur en gouden pyrietinsluitsels, vaak gebruikt als decoratief bouwmateriaal en siersteen.
Omschrijving
Lapis lazuli is een gesteente, geen zuiver mineraal, dat zijn kenmerkende diepblauwe kleur ontleent aan het mineraal lazuriet, dat 25-40% van de samenstelling uitmaakt. Naast lazuriet bevat het typisch ook calciet (wat de blauwe kleur kan verminderen) en pyriet, dat zorgt voor de gouden spikkels. Andere mineralen zoals sodaliet kunnen ook aanwezig zijn. Lapis lazuli is een relatief zachte steen met een hardheid van 5-5,5 op de schaal van Mohs. Historisch gezien is lapis lazuli al duizenden jaren een gewaardeerd materiaal. Het werd in oude beschavingen zoals Mesopotamië, Egypte, China, Griekenland en Rome gebruikt voor diverse doeleinden, waaronder sieraden, amuletten en decoratieve elementen in architectuur en kunst. Het gebruik in de bouw omvat toepassingen zoals mozaïeken, inlegwerk, en bekleding van muren en zuilen in paleizen en tempels. Vermalen lapis lazuli werd ook gebruikt om het kostbare blauwe pigment ultramarijn te produceren, dat in de Renaissance duurder was dan goud en werd gebruikt in schilderijen. In moderne architectuur wordt lapis lazuli voornamelijk in luxe interieurs toegepast, zoals accentstenen in vloeren, wandpanelen of voor tafelbladen en tegels. Voorbeelden van de historische toepassing zijn te vinden in tempeldecoraties in het oude Egypte en in de tegelwerken van de Blauwe Moskee in Mazar-i-Sharif, Afghanistan.
Samenstelling en Eigenschappen
Lapis lazuli is samengesteld uit verschillende mineralen, waarbij lazuriet het hoofdbestanddeel is dat verantwoordelijk is voor de blauwe kleur. De intensiteit van het blauw hangt af van de hoeveelheid en structuur van zwavel in het lazuriet. Calciet, aanwezig als witte aders of vlekken, kan de blauwe kleur verminderen, terwijl pyriet zorgt voor goudkleurige spikkels. De meest gewaardeerde lapis lazuli heeft een intense, uniforme, donkerblauwe kleur met weinig of geen pyriet en geen zichtbaar calciet. De hardheid van lapis lazuli ligt tussen 5 en 5,5 op de schaal van Mohs, waardoor het relatief zacht is en gevoelig voor krassen. Het materiaal is ook gevoelig voor zuren.
Toepassingen en Vormen
Historisch werd lapis lazuli gebruikt in diverse decoratieve toepassingen in de bouw, zoals inlegwerk, mozaïeken, en bekleding van architectonische elementen. Het werd ook vermalen tot het kostbare pigment ultramarijn voor schilderijen en manuscripten. Tegenwoordig wordt lapis lazuli in de bouw en interieur voornamelijk toegepast in luxe contexten. Dit kan zijn in de vorm van tegels, platen voor werkbladen of wandpanelen, en als decoratieve accenten. Vanwege de relatieve zachtheid en kosten wordt het vaak verwerkt tot cabochons, kralen of inlegwerk. Er bestaan ook composiet- of mozaïektegels gemaakt van lapis lazuli stukken samengevoegd met hars, die gebruikt kunnen worden voor vloeren of wanden.
Vergelijkbare termen
Marmer |
Graniet |
Mozaïek
Gebruikte bronnen: